Troeteldieren

 

Elke cultuur kent zijn knuffels, namaakdieren van zacht materiaal en echte, zeer aaibare beesten. Beide categorieën worden vertroeteld. Vijftig jaar terug  was er een vast patroon van wat vertroeteld en geaaid moest worden en welk beest 'voor de landbouw' was, of in het wild voorkwam. Met name op het platteland, lagen de verhoudingen vast. Naarmate de verstedelijking doordenderde, verschoof ook de waardering. Laten we zeggen dat de burgermoraal ook snel doordraafde en overging tot het kiezen van troeteldieren, waar voorheen alleen boeren en natuurbeschermers mee bezig waren. De oppervlakte groen land in Nederland schrompelde verder in en kreeg tegelijkertijd een zwaardere functie als uitloopgebied voor de stad. Boerenbeesten en natuurbeesten kregen meer aandacht. Nu is zelfs de 'kunstbolle' Herman onderwerp van troetelzorg geworden. Hij past in de moderne serie knuffelbeesten zeehond, zeearend, korenwolf, zeggekorfslak en otter. Men maakt zich sterk voor hun voortbestaan en àls ze hier nog niet bestaan, moeten ze ingevoerd worden. Toen melkvee en andere evenhoevigen acuut dood moesten vanwege de mkz-regels, bleken landbouwhuisdieren niet onder de troetelnorm te vallen. Want "ze werden anders toch geslacht". Dat de beesten twee keer daags 'in handen' van boer en boerin kwamen, dat ze bij naam gekend en toegesproken werden, deed er niet toe. Gewoon vee was 'uit'. Zo'n normverschuiving vindt ook plaats bij 'wilde' dieren, die eerder minder algemeen waren. Dankzij bescherming gedurende tientallen jaren, zijn er weer zoveel als de natuur aankan. Er zijn roeken, Vlaamse gaaien, buizerds, ganzen, aalscholvers, steenmarters en vossen bij de vleet. Ze redden zich best. En dat was niet de bedoeling, want ze overschrijden onze gemaksnorm. Ze zijn lastig; ze vinden èn vreten voedsel wat wij niet goedkeuren en ze schijten op verkeerde plekken. Jagers, vissers, hoender- en vijverhouders, schapenboeren en anderen eisen dat ze bestreden worden. Van hen mogen de beesten doodgeknuffeld worden. Tot ze weer zeldzaam geworden zijn en opnieuw troeteldier kunnen worden.

Harmjan van Steenwijk

eerder verschenen in de Drentse Courant/Groninger Dagblad, 16 januari 2002

 


Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in any form, including digital,
without the prior consent and written agreement by the author.