|
Mangs heur ie wat, daj nich geleuven könt.
Het begon met 't tillefoontje van Terpstra den het Drents Landschap opbelden met de vraog wat der wal nich gebeurd was ofelopen nacht. Koopman belden Defensie op. Natuurmonumenten op Dieverbrug en Staatsbosbeheer in Lhee kregen Mos en Koeling an de liene met de vraog hoe of ze dachten dat het wieder mus. Dit kon ja nich. Binnen een uur tied kwamen zukke berichten oet heel Drenthe: de hei was vot!
Het waren de herders van de grote schaopskudden dee as eerste alarm sleugen. Waor as nen heideveld legen har, was noe niks aans as zaand. De schapen stunnen oerdom te kieken en de runder op het Doldersumse Veld begonnen te bulken asof ze twintig bollen tegeliek op de rugge hadden.
Veur dit geval was nooit nen rampenplan bedacht, dus alles en elkeneen belden mekaar op um nao te gaon hoe serieus dit ongeluk was. Nao nen uur of wat wodden klaor dat àlle hei, ok de kleene stukkies, vot waren. Wat overbleef was puur zaand, dat intussen nen betje begon te stoeven.
Twee vraogen wodden het meest esteld: hoe kon dit en wel har het daon? Of was het een natuurlijke kwestie, een zeekte of, tòch vergif of - en dat was 't grootste gekkenwark - waren der 'bovennatuurlijke krachten' gangs? Aardstralen, leylatten en leylijnen, krachtencentra, UFO's en de hele wiedere kraom an kolder wodden op de arme natuureigenaren lös-elaoten. Een zwatpakprediker memoreerde Gods toorn as oorzaak, wat hum good oetkwam. Het mus der ja nen kéér van kommen. Alles was meugelijk, gineen wus wat zinnigs te antwoorden.
De verwarring wodden compleet toen er berichten binnensiepelden over het opduuken van struukjes hei op de gekste plaatsen. Op het roestvriestaolen aanrecht in bistro 'Onder de Eiken', op banken van het NS-station in Hoogeveen, op masten van zeilbootjes op 't Paterswoldse en 't Zuudloardermeer en op het dak van de bus van lien 72.
Heur mededeling was simpel: ze waren het zat om veur dom versleten te worden, um nog langer enégerd te worden as natuur (wat hoge leu hadden veursteld um heidebeheer oet de museumgelden te laoten betalen want hei was ja gin 'echte' natuur!) en um meer financien veur heur voortbestaoan. Völle geld gung naor nieje natuurontwikkeling en dat was ja ook zaand. Over de brug kommen en aans nooit hei terugge.
Intussentied waren de schaopherders overgaon tot actie. Alle vakgenoten oet Nederland en Nedersaksen kwamen bie mekaar veur 'spoedoverleg'. Der kwam oet dat vanolds schaopherders nogal wat krachten en machten in hoes hadden. Ok magische meugelijkheden, mar dat zat bie de zeer olde garde van schepers.
Toen wodden het stille; de pers mus op grote ofstand blieven. Het luchtverkeer wodden stil-elegd. Op de zeuvende nacht (men docht dat alle zeuven wal dood wezen konnen) brak de hel lös. Het gung derof, aldernoast. Het onweerde en störmde asof de wereld vergung, daornao wodden de locht inenen helder - mar toen kwam der nen sterrenregen waor alle mensen schietensbenauwd van waren. Doarop was alles dood- en doodstille.
De dag brak an - en de hei lag weer op zien olde stee. Overal was de hei weer terug op het heideveld en alle rare struukjes elders waren vot. Het was de olde schepers lukt! Met oeterste krachtsinspanning hadden ze de hei onder controle kregen. Helaas waren dree van de zeuven schepers der bie doodkommen, volslagen leeg en oetput störven ze denzölfde nacht nog. De aandere veer hebt het nich lang overleefd. Zunder een woord te zeggen gungen ze naor de aandere wereld.
Harmjan van Steenwijk
Copyright 1995 - 2008 Han Tuttel. All rights reserved.
|