t Arme schaop

't Is al weer even terugge, mar het beeld steet mie nog scharp veur ogen. Het geluud za'k nooit vergeten. Achterof bekeken zol dat kleine veurval op 10 meert 2002 d'r met te maken kunnen hebben. Wel zal 't zeggen. Op dizzen zundag was der vanoet het bezoekerscentrum Terwisscha van 't nationaal park Drents-Friese Wold nen publieksexcursie naar de Kale Duinen. 'Lammetjes kieken in de woestijn', zee 't persbericht. D'r kwam zo'n honderd man volk op of. Het gung allemaol prachtig en ze hadden der mooi weer bie. Mar wat gebeurden d'r naotied? De leu van Staatsbosbeheer in het bezoekerscentrum kregen ineens nen wichtje aan de balie met een lammetje op de arm. "Heb ik gevonden, hij lag alleen en hij riep zo zielig", zee ze. Noh, ze hebt de schaopenboer d'r biehaald en den hef lang wark had um de ooi van dat lam op te sporen, argens op de hei. Het kwam allemaol wal terecht, mar toch. Dat lam was nen apatten, het trok andacht. Hee wol wat van de mensen.

Veurige wekke leupen wie vanoet Wateren ok deur bos en hei in 't Drents-Friese Wold en gungen argens op nen bultje zitten, koffie drinken oet de thermosfles en krentenstoet smikkelen. Wie hadden zicht op het nije open stuk, met de oetkiektoren an 't ende. Laot noe inenen nen groot lam met de veurpoten neust de koffiekan kommen te staon!  Hee keek ons recht in de ogen en he begunde onmeunig verdreetig te mekkeren. Hee kwam nog dichterbie en het was of he wat zeggen wol. Dat gemekker was praoten, mangs zachies en dan harder, asof wie doof waren. Ie könt wal zeggen dat wie nen communicatieprobleem hadden, want de bosschup kwam nich over. Asof het lam van nen aandere planeet was, óf dat wie dat waren vanzölf. Zien gemekker wodden gejammer dat deur marg en been trök. De blik in zien ogen wodden duuster en toen op slag glashelder - je keek d'r dwars deur. En wie ontdekten, wat he zeggen wol! Toen het beest deur had, dat wie het begrepen hadden, gung het vot. Wie zaten stomverbaasd, met nen bek vol krentenstoet en ogen zo groot as pankookenteller.

Wie ontdekten nen hele historie - het lam was gin normaal lammetje èn 't was nen 'zij'. Het arme schaop bleek nen betoverd wichtje oet vrogger tieden, dat um verlossing smeekten. Daorum dee toonadering, daorum dat eigenaardige gemekker en daorum dat opdringere gedoo. Het arrme schaop wol terug naor de mensenwereld. Veurzover wie het begrepen hebt, geet het um een mooi, schier wichtje dat ooit bie nen klein keuterie heurde in de begintied van Wateren, honderden jaoren heer. Toen ha'j nog Groot- en Klein Wateren en d'r umtoe was alles  hei, veenties en zaandstoeverij op het Dieverderveld, het Watersche Veld en 't Aekingerzaand. Op nen kwaoie dag mus het meidje een of aander karweitje doon, wiederop het veld in. Het zol kunnen dat ze wat zag, nen vogel of nen beest. Wel zal 't zeggen, maar ze raakten het spoor volsagen biester en toen het weer omsleug, zochten ze van ellende beschutting achter nen bult op de hei. Ze kwam weer bie 't benul toen nen voddige kerel, met nen dikke vlasbaord, heur oppakte en hogerop trok. Hee gromden wat en begunde zien boks lös te maken. Zee gilden 't oet van angst en trapten den vrömde vent daor, waor hee het nich lieden kon. Hee gaf heur nen bats veur de kop, zodat ze boeten westen raakten. Toen ze biekwam, lag ze vastbunden op nen vettige strozak in een of aander donker krot, of hol. Wel zel 't zeggen.

Harmjan van Steenwijk
(Dagblad vh Noorden 27/04/02)